هیپوگنادیسم، انواع مختلف، علل و درمان آن چیست؟

افراد مبتلا به هیپوگنادیسم ممکن است میل جنسی پایین داشته باشند زیرا هورمون های جنسی کافی تولید نمی کنند. در مردان، این به معنای تستوسترون پایین است، در حالی که زنان دارای استروژن پایین هستند. نوجوانان مبتلا به هیپوگنادیسم ممکن است بلوغ دیررس را تجربه کنند. بسته به علت آن، هورمون درمانی می تواند کمک کند.

هیپوگنادیسم چیست؟

هیپوگنادیسم زمانی اتفاق می‌افتد که غدد جنسی، هورمون‌های جنسی کمی تولید کنند. نوجوانان و بزرگسالان هم ممکن است تحت تاثیر این اختلال جنسی قرار گیرند. این وضعیت باعث کاهش میل جنسی می شود. هیپوگنادیسم گاهی اوقات کمبود گناد نامیده می شود.

غدد جنسی و هورمون های جنسی چیست؟

بیضه ها در دستگاه تناسلی مردانه تستوسترون، هورمون اصلی مردانه تولید می کنند. هیپوگنادیسم در مردان نتیجه تستوسترون پایین است.

تخمدان ها در دستگاه تناسلی زنان استروژن، پروژسترون و تستوسترون تولید می کنند. زنان مبتلا به هیپوگنادیسم اغلب استروژن و پروژسترون کمی دارند.

انواع هیپوگنادیسم چیست؟

دو غده در مغز شما، هیپوتالاموس و هیپوفیز، سیگنال هایی را به غدد جنسی ارسال می کنند. این سیگنال ها به بدن شما می گویند که هورمون های جنسی بسازد. هنگامی که هیپوگنادیسم دارید، چیزی در مغز یا غدد جنسی در تولید هورمون اختلال ایجاد می کند.

پزشک شما علت ها را بررسی می کند تا تعیین کند که آیا هیپوگنادیسم وجود دارد یا خیر:

هیپوگنادیسم اولیه: وجود مشکلی در غدد جنسی، تولید هورمون را کند یا متوقف می کند.

هیپوگنادیسم ثانویه (مرکزی): وجود مشکلی در سیگنال های مغزی بر تولید هورمون تأثیر می گذارد.

چه کسی ممکن است هیپوگنادیسم داشته باشد؟

از اواخر دهه ۴۰ یا ۵۰ سالگی، همه افراد مقادیر کمتری از هورمون های جنسی دارند. در نتیجه میل جنسی کاهش می یابد. این تغییرات مورد انتظار است. این ها لزوماً نشانه این اختلال جنسی نیستند. افراد جوانی که علاقه چندانی به رابطه جنسی ندارند ممکن است دچار هیپوگنادیسم شوند.

شرایط و درمان هایی که خطر هیپوگنادیسم اولیه را افزایش می دهند عبارتند از:

اختلالات غدد درون ریز (غده فوق کلیوی) مانند دیابت یا بیماری آدیسون.

درمان های سرطان، از جمله پرتودرمانی و شیمی درمانی.

اختلالات ژنتیکی، مانند سندرم ترنر (در زنان) یا سندرم کلاین فلتر (در مردان).

آهن اضافی (هموکروماتوز).

بیضه های نزول نکرده.

بیماری کبد یا بیماری کلیوی.

جراحی در اندام های تناسلی.

عوامل خطر برای هیپوگنادیسم ثانویه عبارتند از:

مصرف استروئیدهای آنابولیک یا مواد افیونی.

جراحی مغز.

اختلالات ژنتیکی که بر رشد مغز تأثیر می گذارد، مانند سندرم پرادر-ویلی.

عفونت ها، از جمله ویروس HIV

بیماری های التهابی، مانند سارکوئیدوز.

چاقی.

تومورهای هیپوفیز (آدنوم) و اختلالات.

چه چیزی باعث هیپوگنادیسم می شود؟

مشخص نیست که چرا برخی افراد دچار این اختلال جنسی می شوند. به دلایل ناشناخته، مشکل در غدد جنسی یا مغز بر تولید هورمون های جنسی در بدن تأثیر می گذارد.

علائم هیپوگنادیسم چیست؟

علائم این اختلال جنسی بسته به علت و جنسیت فرد متفاوت است. زمانی که نوجوانان به موقع بلوغ را شروع نکنند، ممکن است تشخیص هیپوگنادیسم ثانویه داده شود. برای مثال، دختران نوجوان مبتلا به این اختلال جنسی ممکن است پریود نشوند یا سینه‌هایشان رشد نکند. پسرها ممکن است موهای صورتشان رشد نکند یا بیضه هایشان رشد نکرده باشد.

بزرگسالان ممکن است میل جنسی کم (اختلال عملکرد جنسی) و همچنین ریزش مو و گرگرفتگی را تجربه کنند. سایر شکایات رایج عبارتند از خستگی و مشکل در تمرکز.

علائم هیپوگنادیسم در زنان عبارتند از:

قاعدگی غیر طبیعی

ترشحات شیری از نوک پستان.

علائم هیپوگنادیسم در مردان عبارتند از:

بزرگ شدن سینه ها (ژنیکوماستی)

اختلال در نعوظ.

ناباروری به دلیل تعداد کم اسپرم.

از دست دادن عضلات.

هیپوگنادیسم چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک شما علائم شما را ارزیابی می کند و یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. زنان ممکن است معاینه لگن نیز داشته باشند.

ممکن است یک یا چند مورد از این تست ها را انجام دهید:

آزمایش خون: آزمایش خون می تواند سطح هورمون های جنسی، هورمون های تیروئید، پرولاکتین (هورمون غده هیپوفیز) و آهن را بررسی کند. این آزمایش را صبح، زمانی که سطح هورمون در بالاترین حد خود است، انجام خواهید داد.

تست های تصویربرداری: ام آر آی یا سی تی اسکن می تواند تومورها را در غده هیپوفیز یا مغز شناسایی کند. سونوگرافی می تواند مشکلاتی مانند کیست تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک ( (PCOSرا بررسی کند.

تجزیه و تحلیل مایع منی: این آزمایش تعداد اسپرم را اندازه گیری می کند.

عوارض هیپوگنادیسم چیست؟

این اختلال جنسی می تواند باعث:

اضطراب یا افسردگی.

ناباروری.

پوکی استخوان.

مشکلات رابطه.

هیپوگنادیسم چگونه مدیریت یا درمان می شود؟

درمان های هیپوگنادیسم بسته به علت آن متفاوت است. برای هیپوگنادیسم اولیه، درمان جایگزینی هورمونی می تواند سطح هورمون را افزایش دهد. مردان ممکن است تستوسترون درمانی داشته باشند، در حالی که زنان ممکن است هورمون درمانی با استروژن و پروژسترون انجام دهند.

 این درمان ها به صورت ژل، ایمپلنت، قرص، شات و… ارائه می شوند. هورمون درمانی زنانه ممکن است خطر ابتلا به سرطان رحم (آندومتر)، لخته شدن خون و سکته را در زنان افزایش دهد.

اگر مشکل غده هیپوفیز مانند تومور باعث هیپوگنادیسم ثانویه شود، ممکن است به دارو، پرتودرمانی یا جراحی نیاز داشته باشید.

هیپوگنادیسم اولیه می تواند یک بیماری مزمن باشد که نیاز به درمان مداوم دارد. اگر درمان جایگزین هورمونی را متوقف کنید، سطح هورمون می تواند به شدت کاهش یابد و باعث بازگشت علائم شود.

اگر یک بیماری قابل درمان مانند تومور غده هیپوفیز باعث این اختلال جنسی شود، پس از درمان تومور توسط پزشک، سطح هورمون باید به حالت عادی بازگردد.

کی باید با دکتر تماس بگیرم؟

اگر موارد زیر را تجربه کردید باید با پزشک خود تماس بگیرید:

اختلال نعوظ یا ژنیکوماستی (بزرگ شدن سینه ها در مردان).

میل جنسی کم

تغییرات قاعدگی (در زنان).

ترشح از نوک پستان.

شروع آهسته بلوغ (در نوجوانان).

گرگرفتگی غیر قابل توضیح

چه سوالاتی باید از پزشکم بپرسم؟

ممکن است بخواهید از پزشک خود بپرسید:

چرا دچار هیپوگنادیسم شدم؟

چه نوع هیپوگنادیسم دارم؟

بهترین درمان برای این نوع اختلال جنسی چیست؟

خطرات و عوارض جانبی درمان چیست؟

بعد از درمان به چه نوع مراقبت های بعدی نیاز دارم؟

آیا باید مراقب علائم عوارض باشم؟

سطوح پایین هورمون جنسی می تواند بر سلامت جسمی و روانی شما تأثیر منفی بگذارد. نوجوانان ممکن است نسبت به ظاهر رشد نیافته خود آگاه باشند و بسیاری از بزرگسالان با افزایش سن، بی‌علاقگی به رابطه جنسی را تجربه می‌کنند.

اما کاهش ناگهانی یا قطع کامل هر گونه میل جنسی ممکن است نشان دهنده هیپوگنادیسم باشد. از اینکه به پزشک خود بگویید در اتاق خواب چه می گذرد، خجالت نکشید. درمان ها می توانند سطح هورمون ها را به محدوده طبیعی برگردانند.