۲۵ دقیقه

3.4 / 5. 18

درمان سنگ کلیه

روش قطعی درمان سنگ کلیه+فیلم

آنچه می خوانید...

رسوبات سختی که اکثرا به دلیل بالا رفتن غلظت نمک و املاح موجود در ادرار ایجاد می شوند سنگ کلیه نامیده می شوند. بوجود آمدن این نوع سنگ های ادراری دلائل مختلفی دارد و امکان دارد در هر جایی از سیستم ادراری از کلیه تا مثانه مشاهده شود.

با وجود اینکه جابجایی سنگ های کلیه درد آلود است، ولی اگر به موقع تشخیص داده شوند، موجب آسیب رساندن همیشگی به بدن نخواهد شد. در صورتی که شخصی در معرض خطر تولید این نوع سنگ های کلیوی باشد، پزشک متخصص اورولوژی قادر است راهکارهایی برای جلوگیری از ایجاد سنگ کلیه به او پیشنهاد کند. در ادامه با ما همراه باشید.

روش قطعی درمان سنگ کلیه

دسترسی سریع به بخش های مهم مقاله

انواع سنگ کلیه
تشخیص سنگ کلیه
مراحل درمان سنگ کلیه

اگر فرصت کافی برای مطالعه این مطلب را ندارید کافیست پادکست زیر را گوش دهید تا خلاصه ‎ای از مطلب را دریافت کنید.

انواع سنگ کلیه

 از رایج ترین انواع سنگ ها، سنگ های کلسیمی هستند که بر اثر کلسیم و اکسالیت‌ بالای خون اتفاق می افتند. مصرف برخی داروهای خاص و افزایش بسیار زیاد ویتامین D، از جمله دلایلی هستند که می‌توانند موجب افزایش غلظت کلسیم شوند. عوامل ژنتیکی و مصرف مواد غذایی دارای اکسالیت‌ از قبیل اسفناج، می‌توانند موجب افزایش میزان اکسالیت‌ شوند. سنگ کلسیم از جمله شایع ترین سنگ های کلیه به حساب می آید که از جنس اگزالات کلسیم است.

انواع سنگ

انواع سنگ های کلیه از نظر ترکیبات ساختاری سنگ شامل موارد زیر هستند:

سنگ کلسیمی

اکثر سنگ کلیه ها از جنس کلسیم می باشند و مخصوصا از جنس اُگزالات کلسیم. اُگزالات یک نوع ماده طبیعی در بدن است که هم در کبد و هم در بعضی از غذاهایی که می خوریم وجود دارند. بعضی از میوه ها و سبزیجات، مغزها و شکلات ها دارای میزان زیادی از اگزالات هستند.

بعلاوه غذاها و خوراکی هایی که می خوریم، مصرف دوز بالای ویتامین D و برخی جراحی های روده هم می تواند میزان غلظت کلسیم و اگزالات را در ادرار شما افزایش دهد.

سنگ های کلیه می توانند از جنس فسفات کلسیم نیز باشند. بعضی تغییرات متابولیسم بدن، بعضی سردرد های میگرنی و یا داروهای ضد صرع با نام شناخته شده توپیرامات می تواند باعث ایجاد این نوع از سنگ کلیه شوند.

سنگ ستراویتی

این نوع سنگ کلیه در واقع در جواب بدن به یک عفونت سیستم ادراری در بدن ایجاد می گردد. این نوع از سنگ هاس کلیه می توانند خیلی سریع بزرگ شوند و اغلب هم اندازه بزرگی دارند؛ به همین دلیل جابجا نمی شوند و علائم مشخصی ندارند.

سنگ اسید اوریکی

این نوع از سنگ کلیه در افرادی بیشتر ایجاد می شود که آب و مایعات کمی می نوشند، اما بدنشان آب زیادی را دفع می کند. همچنین کسانی که غذاهای آن ها مملو از پروتئین است و یا اینکه اسید اوریک خون آن ها بالاست و نقرس دارند هم امکان دارد دچار این نوع سنگ کلیه شوند.

سنگ سیستینی

این نوع از سنگ کلیه تنها در افرادی مشاهده می شود که دچار یک نوع اختلال وراثتی هستند و ماده به خصوصی به نام سیستین را بیش از حد نرمال آن از طریق ادرار دفع می کنند.

علائم سنگ کلیه

سنگ کلیه تا زمانی که جابجایی نداشته باشد و در جایش ثابت بماند، هیچ نشانه و علائمی از خود نشان نمی دهد. مشکلات برای فرد زمانی بوجود می آیند که سنگ ها در کلیه حرکت حرکت می کنند و یا به طرف میزنای جابجا می شود. در این وضعیت، بعضی یا همه مواردی که در زیر آورده شده اند مشاهده می شود:

•داشتن درد شدید و مداوم در ناحیه پشت و پهلو، پایین‌تر از سطح قرارگیری دنده‌ها

•ایجاد سوزش ادراری

•داشتن ادرار به رنگ های صورتی، قرمز یا قهوه‌ای

•داشتن ادرار بدبو یا تیره رنگ

•ایجاد حالت تهوع و استفراغ و غیره.

علائم سنگ کلیه

نکته: به یاد داشته باشید که درد سنگ کلیه می تواند متغیر باشد و با حرکت سنگ در مجرای ادراری، مکان و میزان درد تغییر می کند.

دلائل ایجاد سنگ کلیه

به طور معمول ایجاد سنگ کلیه دلیل مشخصی ندارد ولی عواملی نیز وجود دارند که می توانند احتمال بوجد آمدن چنین سنگ هایی زیادتر کنند. هنگامی که غلظت بعضی از مواد موجب می شود بتوانند به تشکیل بیشتر بلور در ادرار کمک کنند، سنگ کلیه بوجود می آید.

در وضعیت عادی، یکسری مواد در ادرار هستند که از چسبیده شدن مولکول ها به یکدیگر و شکل گیری بلور پیشگیری می کنند. در صورتی که این مواد در ادرار فرد کم باشد، فرآیند بوجود آمدن سنگ را سریع تر می کنند. بیشتر بخوانید: سوزاک

انواع سنگ کلیه از نظر ترکیبات ساختاری

در صورتی که از جنس و یا نوع سنگ کلیه آگاهی داشته باشیم، می توانیم دلائل شکل گیری سنگ را بیشتر درک کنیم.

در نتیجه دکتر متخصص اورولوژی می تواند بهتر برای جلوگیری از شکل گیری مجدد سنگ کلیه شما را یاری کند.

در نتیجه بهتر است سنگ برای تعیین جنس آن به آزمایشگاه تحویل داده شود.انواع سنگ های کلیه از نظر ترکیبات ساختاری سنگ شامل موارد زیر هستند:

انواع سنگ کلیه از نظر ترکیبات ساختاری

سنگ کلسیمی

اکثر سنگ کلیه ها از جنس کلسیم می باشند و مخصوصا از جنس اُگزالات کلسیم. اُگزالات یک نوع ماده طبیعی در بدن است که هم در کبد و هم در بعضی از غذاهایی که می خوریم وجود دارند. بعضی از میوه ها و سبزیجات، مغزها و شکلات ها دارای میزان زیادی از اگزالات هستند.

بعلاوه غذاها و خوراکی هایی که می خوریم، مصرف دوز بالای ویتامین D و برخی جراحی های روده هم می تواند میزان غلظت کلسیم و اگزالات را در ادرار شما افزایش دهد.

سنگ های کلیه می توانند از جنس فسفات کلسیم نیز باشند. بعضی تغییرات متابولیسم بدن، بعضی سردرد های میگرنی و یا داروهای ضد صرع با نام شناخته شده توپیرامات می تواند باعث ایجاد این نوع از سنگ کلیه شوند. بیشتر بخوانید: نوار مثانه

سنگ ستراویتی

این نوع سنگ کلیه در واقع در جواب بدن به یک عفونت سیستم ادراری در بدن ایجاد می گردد. این نوع از سنگ هاس کلیه می توانند خیلی سریع بزرگ شوند و اغلب هم اندازه بزرگی دارند؛ به همین دلیل جابجا نمی شوند و علائم مشخصی ندارند.

سنگ اسید اوریکی

این نوع از سنگ کلیه در افرادی بیشتر ایجاد می شود که آب و مایعات کمی می نوشند، اما بدنشان آب زیادی را دفع می کند. همچنین کسانی که غذاهای آن ها مملو از پروتئین است و یا اینکه اسید اوریک خون آن ها بالاست و نقرس دارند هم امکان دارد دچار این نوع سنگ کلیه شوند.

سنگ سیستینی

این نوع از سنگ کلیه تنها در افرادی مشاهده می شود که دچار یک نوع اختلال وراثتی هستند و ماده به خصوصی به نام سیستین را بیش از حد نرمال آن از طریق ادرار دفع می کنند.

تشخیص سنگ کلیه

اگر علائم سنگ کلیه بروز کنند باید حتما به دکتر متخصص اورولوژی مراجعه کنید.

پزشک ممکن است آزمایش خون به منظور تعیین سطح اسید اوریک و کلسیم، آزمایش ادرار، رادیو گرافی و سونوگرافی یا سی تی اسکن درخواست کند. علائم و نشانه ها توده های سختی از کریستال، سنگ کلیه یا رنال کلکولوس خوانده می شوند. سنگ کلیه غالبا در درون کلیه شکل می گیرد.

تشخیص سنگ کلیه

ولی این امکان نیز هست که در هر جایی از دستگاه ادراری که می توانند شامل نواحی زیر هستند، تشکیل شوند:

•کلیه ها

•اورتر

•مثانه

•مجرای ادراری

جنس کریستال های انواع سنگ کلیه

کلسیم

سنگ کلسیم از جمله شایع ترین سنگ های کلیه به حساب می آید که از جنس اگزالات کلسیم است. استفاده کمتر از غذاهایی که دارای اگزالات هستند، ریسک ایجاد این نوع سنگ کلیه را کاهش خواهد داد. از جمله این غذاها شامل موارد زیر هستند:

•       چیپس

•       بادام زمینی

•       شکلات

•       چغندر

•       اسفناج

پیش  از انجام هر اقدامی، بهترین کاری که می توان انجام داد مشاوره با یک متخصص اورولوژی است.

اسید اوره

این نوع از سنگ کلیه در میان آقایان شایع تر از خانم ها است. این احتمال هست که در اشخاص مبتلا به نقرس یا کسانی که شیمی درمانی انجام می دهند اتفاق بیافتد.

این نوع سنگ کلیه هنگامی شکل می گیرد که ادرار خیلی اسیدی باشد. علاوه بر این، داشتن رژیم غذایی مملوء از پورین، موجب بالا رفتن میزان اسید ادرار می شود. پورین یک ماده  بی رنگ شیمیایی است که در مواد غذایی پروتئینی، همانند ماهی، صدف و گوشت یافت می شوند.

استروویت

این نوع سنگ کلیه اکثرا در میان زنانی که به عفونت مجرای ادراری مبتلا هستند، بیشتر دیده می شود. امکان دارد اندازه سنگ بزرگ باشد و حتی باعث مسدود شدن مجرای ادراری گردد. این سنگ بخاطر عفونت کلیه ایجاد می شود. درمان عفونت زمینه ای از شکل گیری سنگ استروویت جلوگیری می کند.

سیستین

سنگ سیستین بسیار نادر است و معمولا در زنان و مردانی که دچار اختلال ژنتیکی سیستینوری هستند بیشتر اتفاق می افتد. در این شرایط سیستین (اسیدی است که به صورت طبیعی در بدن بوجود می آید) از کلیه فرد وارد ادرار می گردد.

صدای مراجعه کننده عزیز و رضایت از انجام عمل:

عوامل تاثیرگذار در شکل گیری سنگ کلیه

عوامل تاثیرگذار در شکل گیری سنگ کلیه

مهم ترین عامل خطرناکی که موجب تشکیل سنگ کلیه می گردد این است که بصورت روتین کمتر از یک لیتر ادرار دفع کنید. به این علت، سنگ کلیه در میان نوزادانی که نارس هستند شایع است. با این وجود، این ریسک در کسانی که در رنج سنی ۲۰ تا ۵۰ هستند، بالاتر است. دلائل زیادی می توانند موجب بالا رفتن ریسک ابتلا به سنگ کلیه شوند. طبق آمارها سفیدپوستان بیشتر از سیاه پوستان در ایالت متحده در معرض مبتلا شدن به سنگ کلیه قرار می گیرند.

سایر عوامل پر خطر:

• پایین آمدن سطح آب بدن

•  چاق شدن

• داشتن رژیم غذایی مملوء از پروتئین، گلوکز و نمک

• پرکار بودن غده  پاراتیروئید

•عمل جراحی بای پس معده

•انواع بیماری های التهاب معده که موجب بیشتر شدن جذب کلسیم می گردد

•استفاده از داروهایی مانند دیورتیک های تریامترن، داروهای ضد صرع و داروهای آنتی اسیدی که حاوی کلسیم هستند. بیشتر بخوانید: ویروس هرپس سیمپلکس

تشخیص علائم و نشانه های سنگ کلیه

تشخیص علائم و نشانه های سنگ کلیه

داشتن درد شدید که ناشی از سنگ کلیه است  که برای همه آشناست. این امکان هست که علائم سنگ کلیه تا وقتی که سنگ به سوی اورتر حرکت نکرده است، خود را بروز ندهند. این درد به اصطلاح کولیک کلیه خوانده می شوند. امکان دارد این درد در ناحیه شکم و یا در یک طرف کمر احساس شود.  

این درد در مردان در ناحیه کشاله ران هم ممکن است احساس شود، درد سنگ کلیه مقطعی است ولی خیلی شدید. اغلب در این وضعیت افراد بیقرار می شوند.

از دیگر علائم سنگ کلیه عبارت اند از:

• وجود خون در ادرار

• استفراغ

•داشتن حالت تهوع

•بی رنگ شدن و بدبو شدن ادرار

•تب و لرز

•تکرر ادرار

•کم بودن میزان ادرار

چگونه سنگ کلیه می تواند دردسرساز شود؟

سنگ ها همیشه در داخل کلیه باقی نمی مانند و گاهی اوقات ممکن است از کلیه خارج شده و وارد اورتر شود. اورتر حساس و کوچک است و امکان دارد سنگ به حدی بزرگ شده باشد که به راحتی از اورتر نتواند وارد مثانه شود.عبور کردن سنگ از اورتر می تواند موجب اسپاسم و ایجاد سوزش در آن شود. بنابراین، باعث ظاهر شدن خون در ادرار می شود.

چگونه سنگ کلیه می تواند دردسرساز شود؟

بعضی اوقات ممکن است سنگ باعث ممانعت از جریان ادرار گردد. به این حالت انسداد ادرار گفته می شود که عوارضی همچون عفونت و آسیب رسیدن به کلیه ها را به دنبال دارد.

آزمایش و تشخیص سنگ کلیه

داشتن درد شدید که ناشی از سنگ کلیه است  که برای همه آشناست. این امکان هست که علائم سنگ کلیه تا وقتی که سنگ به سوی اورتر حرکت نکرده است، خود را بروز ندهند. این درد به اصطلاح کولیک کلیه خوانده می شوند. امکان دارد این درد در ناحیه شکم و یا در یک طرف کمر احساس شود.  

این درد در مردان در ناحیه کشاله ران هم ممکن است احساس شود، درد سنگ کلیه مقطعی است ولی خیلی شدید. اغلب در این وضعیت افراد بیقرار می شوند.

از دیگر علائم سنگ کلیه عبارت اند از:

•وجود خون در ادرار

•استفراغ

•داشتن حالت تهوع

•بی رنگ شدن و بدبو شدن ادرار

•تب و لرز

•تکرر ادرار

•کم بودن میزان ادرار

رنگی که برای انجام سی تی اسکن و IVP استفاده می گردد، قادر است عملکرد کلیه را تحت تاثیر قرار دهد. با این وجود، برای افرادی که کلیه سالم دارند جای نگرانی ندارد. برخی از رنگ ها زمانی که با این نوع رنگ ترکیب می شوند، ریسک آسیب دیدم کلیه را بیشتر می کنند. حتما از داروهایی که مصرف می کنید رادیولوژیست را مطلع کنید. بیشتر بخوانید: ارکیت

اگر نیاز به اطمینان بیشتری از وجود این مشکل در بدنتان دارید، به آزمون زیر پاسخ دهید و شماره خود را برای تماس بگذارید:

آیا شما به سنگ کلیه مبتلا هستید؟

آیا شما به سنگ کلیه مبتلا هستید؟

۱ / ۵

آیا در شبانه روز کمتر از ۵لیوان آب می نوشید؟

۲ / ۵

آیا در ناحیه کمر و پهلو احساس درد می کنید؟

۳ / ۵

آیا دچار تکرر ادرار هستید؟

۴ / ۵

آیا ادرار شما بدبو و تیره رنگ است؟

۵ / ۵

آیا دچار سوزش ادراری هستید؟

برای مشاهده نتیجه شماره تماس خود را وارد کنید

The average score is 56%

۰%

روش های درمان سنگ کلیه

شیوه درمان بر مبنای نوع سنگ کلیه انجام خواهد شد. پس از پالودن ادرار، سنگ کلیه به منظور ارزیابی گرفته می گردد.هر نوع پرسشی که در مورد درمانتان دارید حتما از پزشک متخصص اورولوژی خود سوال کنید.نوشیدن ۶ تا ۸ لیوان آب در شبانه روز، می تواند جریان ادرار را بیشتر کند. افرادی که آب موجود در بدن آن ها پایین آمده است و یا استفراغ شدید دارند، باید تزریق وریدی مایعات انجام دهند. نشان داده شده که برخی دارو ها احتمال دفع شدن سنگ را افزایش می دهند. رایج ترین داروی تجویز شده برای این مورد تامسولوزین است. تامسولوزین یا فلومکس میزنای را شل کرده و عبور سنگ را تسهیل می کند. ممکن است فرد در هنگامی که منتظر دفع شدن سنگ می باشد، نیاز داشته باشد تا دارو های ضد تهوع و مسکن مصرف کند. این روش برای سنگ کلیه کوچکتر از ۵ میلیمتر کاربرد دارد. بیشتر بخوانید: سرطان پروستات

سایر روش‌ های درمان سنگ کلیه شامل موارد زیر هستند:

برای تسکین دردتان به مسکن نیاز دارید. اگر عفونت دارید باید آنتی بیوتیک تجویز شود. سایر داروها شامل موارد زیر هستند:

•آلوپورینول (زیلوپریم) برای سنگ های اسید اوره

•دیورتیک های تیازید برای پیشگیری از تشکیل سنگ کلسیم

•بی کربنات سدیم یا سیترات سدیم به منظور کاهش میزان اسیدی بودن ادرار

•محلول فسفر به منظور جلوگیری از تشکیل سنگ کلسیم

•ایبوپروفن (ادویل) به منظور تسکین درد

•استامینوفن (تایلنول) به منظور تسکین درد

•سدیم ناپروکسن (Aleve ) به منظور تسکین درد

آناتومی کلیه

کلیه‌ها دو عضو لوبیا شکل در بدن ما هستند که از جمله مسئولیت‌هایی که دارند تصفیه مواد معدنی از خون، حفظ تعادل کل مایعات در بدن ، دفع مواد زائد و تنظیم حجم خون است. هر یک از کلیه ها حدود ۴ یا ۵ اینچ طول دارد که حدودا به اندازه یک مشت بزرگ است. کار کلیه‌ها این است که خون را تصفیه کنند. کلیه‌ها ضایعات را دفع کنند، تعادل مایعات در بدن را کنترل کرده و الکترولیت‌ها را در سطح مطلوبی نگه می‌دارند. در مدت زمان یک روز تمام خون بدن چندین بار از کلیه‌ها عبور می‌کند.

هات اسپات سنگ کلیه

برآمدگی کلیوی

کپسول فیبری اطراف کلیه

ستون برتین یا ستون کلیوی

سیاهرگ کلیوی

میزنای یا حالب

سرخرگ کلیوی 

درمان سنگ کلیه کوچک

اغلب سنگ های کوچک نیازی به یک روش درمانی تهاجمی ندارند. ممکن است فرد قادر باشد تا به وسیله موارد زیر یک سنگ کوچک را دفع کند. بسته به نوع سنگ و علت آن، روش های درمان سنگ کلیه متفاوت است. سنگ های کوچک کلیوی با علائم کمتر، به درمان یا جراحی نیاز ندارند. ممکن است بتوانید با روش های زیر موفق به دفع سنگ کلیه کوچک کمتر از ۲ میلیمتر شوید:

نوشیدن آب برای دفع سنگ کلیه

نوشیدن به اندازه ۲ تا ۳ کوارت (۱.۹ تا ۲.۸ لیتر) در روز ممکن است به برطرف کردن سیستم ادراری شما کمک کند. مگر اینکه پزشک به شما روش دیگری را پیشنهاد دهد،

 برای دریافت مایعات کافی، عمدتا آب بنوشید تا ادرار شفاف یا تقریباً واضح تولید کنید. در همه روش های درمان سنگ کلیه نوشیدن آب بخش اساسی محسوب می شود. بیشتر بخوانید: بیماری مقاربتی

مسکن برای درد سنگ کلیه

عبور دفع یک سنگ کوچک می تواند برای شما ناراحتی ایجاد کند. برای تسکین درد، پزشک شما ممکن است از داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن (Advil ،Motrin IB و غیره)، استامینوفن (تیلنول) یا ناپروکسن سدیم (Aleve) استفاده کند تا با درد کمتری دفع سنگ کلیه از مجرای ادراری انجام شود.

قرص دفع راحت سنگ کلیه

پزشک ممکن است برای کمک به دفع سنگ از کلیه به شما دارویی بدهد. این نوع دارو که به عنوان انسداد کننده آلفا شناخته می شود، عضلات موجود در حالب شما را شل می کند و به شما کمک می کند تا سنگ کلیه را سریع تر و با درد کمتری عبور دهید.

از قرص های رایج برای دفع راحت سنگ کلیه کوچک می توان به تامسولوسین و ترازوسین اشاره کرد. این دارو ها فقط باید تحت نظر متخصص کلیه تجویز و مصرف شوند.

لیتوتریپسی

در لیتوتریپسی خارج از بدن با استفاده از امواج ناگهانی، از امواج صدا برای تجزیه سنگ های بزرگ استفاده می شود تا راحت تر از اورتر وارد مثانه شود. ممکن است این فرایند ناخوشایند و به بیهوشی ملایم نیاز باشد. ممکن است کبودی هایی روی شکم و کمر و خون مردگی دور کلیه و اندام های مجاور ایجاد شود.

درمان سنگ کلیه بزرگ

روش های بیمارستانی و جراحی برای درمان سنگ های کلیه بزرگتر از ۶ میلیمتر به کار می روند. سنگ های کلیوی که با روش های غیر جراحی قابل درمان نیستند ممکن است به درمان های وسیع تری نیاز داشته باشند. قابل درمان نبودن این سنگ ها می تواند به دلیل بزرگی بیش از حد آن ها جهت عبور خود به خودی و یا ایجاد خونریزی، آسیب کلیوی و عفونت های مجاری ادراری باشد. این فرایند ها می توانند شامل موارد زیر شوند:

استفاده از امواج صوتی برای شکستن سنگ ها

در برخی سنگ های کلیوی (بسته به اندازه و محل سنگ) پزشک می تواند استفاده از فرایندی به نام ((سنگ شکنی برون اندامی با امواج شوک یا ESWL)) را به بیمار توصیه کند.

ESWL از امواج صوتی استفاده می کند تا با ایجاد ارتعاشات قوی (امواج شوک) سنگ ها را به قطعاتی کوچک و قابل دفع از طریق ادرار تبدیل کند. این فرایند در حدود ۴۵ تا ۶۰ دقیقه به طول انجامیده و می تواند سبب ایجاد دردی متوسط شود.

به همین دلیل امکان دارد جهت راحتی فرد، او را آرام کرده و یا تحت یک بیهوشی خفیف قرار دهند. ESWL می تواند سبب ایجاد خون در ادرار، کبودی بر روی کمر یا شکم، خونریزی در اطراف کلیه و دیگر اعضای مجاور و همچنین ناراحتی شود که همزمان با عبور قطعات سنگی از مجرای ادرار به وجود می آید.

جراحی تونل (نفرولیتوتومی از راه پوست)

جراح با ایجاد برش کوچکی روی کمر، سنگ ها را برمی دارد. در موارد زیر فرد به این جراحی احتیاج پیدا می کند:

•سنگ باعث انسداد یا عفونت شده یا به کلیه آسیب رسانده

•سنگ آن قدر بزرگ شده که خود به خود دفع نمی شود

•درد غیر قابل کنترل

اورتروسکوپی

زمانی که سنگ در اورتر یا مثانه گیر کند، پزشک از ابزاری به نام اورتروسکوپ برای برداشتن آن استفاده می کند. جنسیت هم در این امر دخیل است. به گفته ی موسسه ی ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی (NIDDK)، مردان بیشتر از زنان دچار سنگ کلیه می شوند.سابقه ی تشکیل سنگ کلیه خطر را بالا می برد. سابقه ی سنگ کلیه در یکی از اعضای خانواده هم همین طور.

مولتی‌ویتامین‌ها

هرگونه مصرف داروهای گیاهی و یا مولتی‌ویتامین‌ها برای دفع سنگ کلیه باید با مشورت پزشک انجام شود چراکه استفاده نادرست از این ترکیبات ممکن است منجر به تشدید علائم سنگ کلیه شود.

درمان‌های خانگی برای دفع سنگ کلیه

قبل از امتحان کردن هرگونه درمان خانگی برای درمان سنگ کلیه، لازم است که با پزشک مشورت کنید. این موضوع زمانی پررنگ‌تر است که فرد مبتلا به بیماری زمینه‌ای و یا در حال مصرف دارو باشد. استفاده از درمان‌های خانگی در کنار سایر داروهای تجویزشده در دفع سریع‌تر سنگ کلیه اثربخش هستند. مؤثرترین راه‌های خانگی برای دفع سنگ کلیه به‌ قرار زیر است.

نوشیدن آب زیاد و دفع سنگ کلیه

کم‌آبی بدن یکی از دلایل اصلی تشکیل سنگ‌های کلیه است، بنابراین نوشیدن آب یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای درمان و پیشگیری از سنگ کلیه است. اکثر پزشکان نوشیدن ۶ تا ۸ لیوان آب در روز را بدین منظور توصیه می‌کنند.

درمان‌های خانگی برای دفع سنگ کلیه

مصرف آب‌لیمو

ازآنجایی‌که لیمو سرشار از سیترات است به تجزیه‌ی رسوبات کلسیم و جلوگیری از انباشته‌شدن آن‌ها کمک می‌کند. یک مطالعه دانشگاهی در سال ۲۰۱۹ نشان داد که مصرف آب‌لیمو یک روش مؤثر برای دفع سنگ کلیه است. درواقع، مصرف روزانه آب‌لیمو موجب افزایش نسبی سطح سیترات بدن می‌شود. در زمان خرید آب‌لیمو به برچسب آن دقت کنید که آب‌لیمو خالص باشد و افزودنی‌هایی مثل شیرین‌کننده‌ها در آن وجود نداشته باشد. مصرف آب‌لیموی خانگی خالص و یا خرید لیموترش تازه و گرفتن آب آن بهترین راه برای دریافت آبلیموی سالم و بدون افزودنی است.

مصرف سرکه سیب و دفع سنگ کلیه

سرکه سیب حاوی اسیدسیتریک است که به حل شدن رسوبات کلسیم کمک می‌کند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ با بیش از ۹۰۰۰ شرکت‌کننده نشان داد افرادی که سرکه مصرف کرده‌اند به‌طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به سنگ کلیه در آن‌ها کمتر است.

در دفع خانگی سنگ کلیه از مواد غذایی و دم نوش های مختلف برای تسهیل دفع سنگ و کاهش درد سنگ های ریز استفاده می شود. سنگ کلیه کمتر از ۱ میلیمتر سنگ ریز محسوب می شود.

جراحی سنگ کلیه

در صورت بروز موارد زیر، برای برداشتن یک سنگ از میزنای یا کلیه احتمال دارد که به جراحی سنگ کلیه نیاز باشد:

• دفع شدن سنگ موفق نباشد.

•درد بیش از آن باشد که فرد بتواند برای دفع شدن سنگ منتظر بماند.

•سنگ عملکرد کلیوی را تحت تاثیر قرار دهد.

•سنگ کلیه بزرگ تر از ۶ میلیمتر که فرد قادر به دفع آن نباشد.

مراحل جراحی سنگ کلیه با لیزر

مرحله اول: وارد شدن لیزر به مثانه

مرحله دوم: رسیدن لیزر به محل سنگ در کلیه

مرحله سوم: شکستن کامل سنگ

در صورتی که سنگ های کوچک در کلیه درد یا عفونتی ایجاد نکنند، می توان آن ها را بدون درمان رها کرد. برخی افراد تصمیم می گیرند که سنگ های کوچک خود را از بین ببرند. آن ها به دلیل ترس از دفع ناگهانی سنگ و ایجاد درد، این کار را انجام می دهند.

در صورتی که سنگ های کلیوی عفونت هایی مکرر ایجاد کرده و یا جریان ادرار را از کلیه مسدود کنند، باید با جراحی برداشته شوند. امروزه جراحی شامل برش هایی کوچک بوده و یا هیچ برشی در آن انجام نشده، دردی خفیف داشته و زمان استراحتی کوتاه دارد. بیشتر بخوانید: سیفلیس

مراقبت های لازم برای دفع سنگ کلیه

رسیدن به وزن متعادل

نتایج یک مطالعه‌ تحقیقاتی که بر روی ۱۴۶ فرد مبتلا به سنگ کلیه انجام شد، نشان داد که ۴۳٫۸ درصد از افراد مبتلا به سنگ کلیه دچار چاقی یا اضافه‌وزن هستند. اگرچه این نتایج نمی‌تواند دلیل محکمی بر ارتباط چاقی و سنگ کلیه باشد اما حاکی از تأثیر نسبی اضافه‌وزن بر پیدایش سنگ کلیه است. محققان بر این باورند که شرایط متابولیک مانند کلسترول بالا و پرفشاری خون ممکن است در تشکیل سنگ کلیه نقش داشته باشند. مدیریت وزن و برخورداری از یک رژیم غذایی مغذی و متعادل گام مهمی برای پیشگیری و درمان سنگ کلیه است.

پرهیز از نوشیدنی‌های شیرین و کافئین‌دار

نوشیدنی‌های گازدار، کافئین‌دار و الکلی همگی خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می‌دهند. این موضوع در تحقیقات مختلف تائید شده است که کافئین خطر ابتلا به سنگ را افزایش می‌دهد. آب‌میوه‌های صنعتی و نوشابه‌ها حاوی قند بالایی هستند و تأثیر مخربی در تشکیل سنگ‌های کلیوی دارند. همچنین، غذاهای سرشار از قند، نمک و چربی خطر رسوب کلیه را‌‌‌ افزایش می‌دهند و باعث تشدید علائم می‌شوند.

تأمین کلسیم موردنیاز روزانه

برای افرادی که مبتلا به سنگ‌های اگزالات کلسیم هستند گنجاندن منابع غذایی سرشار از کلسیم در رژیم غذایی تأثیر چشمگیری در کاهش خطر عود بیماری و دفع سنگ کلیه دارد. لازم به ذکر است که مصرف مکمل‌های کلسیم ممکن است باعث دریافت بیش‌ازحد کلسیم به بدن شده و خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهند. لذا توصیه می‌شود مقادیر موردنیاز کلسیم از طریق منابع غذایی تأمین گردد. مواد غذایی زیر غنی از کلسیم هستند:

• محصولات لبنی

•کلم پیچ

•کلم بروکلی

•دانه‌های خوراکی

•انواع ماهی‌ها

•آب‌میوه و غلات غنی‌شده با کلسیم

چه عواملی خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می‌دهند؟

بر اساس جدیدترین تحقیقات اپیدمیولوژیک، شیوع سنگ کلیه حدود ۸٫۸٪ درصد در جمعیت بزرگ‌سالان است. مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سنگ کلیه قرار دارند به‌طوری‌که، حدود ۱۰٫۶ درصد از مردان و ۷٫۱ درصد از زنان دچار سنگ کلیه هستند. بعضی از مشکلات سلامتی ازجمله بیماری کلیوی و بیماری کرون احتمال ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می‌دهند. علاوه بر این، مصرف بعضی داروهای خاص نیز ممکن است با خطر تشکیل سنگ کلیه همراه باشند. داروهایی که ممکن است چنین عارضه‌ای به دنبال داشته باشند عبارت‌اند از:

•برخی از دیورتیک‌ها

• داروهای HIV

•داروهای ضد تشنج

•آنتی‌اسیدهای مبتنی بر کلسیم

چاقی و رژیم غذایی ناسالم نیز از عوامل خطر سنگ کلیه محسوب می‌شوند. در ایالات‌متحده، حدود ۱۱٫۲٪ از افراد مبتلا به چاقی به سنگ کلیه دچار هستند. رژیم‌های غذایی سرشار از شکر، نمک و یا نوشیدنی‌های شیرین و الکلی تأثیر مخربی بر ایجاد سنگ کلیه دارند. افراد مبتلا به سنگ کلیه بهتر است مصرف مواد غذایی زیر را محدود کنند:

•آجیل و خشکبار

•آرد گندم سیاه

•ریواس

•بامیه

•چغندر

•دانه کنجد

•شیر سویا شکلاتی

•میسو

•ارده

دنبال کردن آپارات

آیا سنگ کلیه ارثی است و فرزندان هم مبتلا می‌شوند؟

سنگ کلیه تا حدودی دارای زمینه ژنتیکی و ارثی است به‌ طوری‌ که اگر یکی از والدین دچار چنین مشکلی باشد احتمال مبتلا شدن فرزندان هم دور از انتظار نیست. البته عوامل دیگری نیز مثل رژیم غذایی، سبک زندگی و شاخص توده بدنی در بروز سنگ کلیه نقش دارند. بیشتر بخوانید: کلامیدیا

مراحل درمان سنگ کلیه

در مرحله اول درمان سنگ کلیه اگر بیمار مشکوک به سنگ کلیه باشد پزشک برای او آزمایش خون و آزمایش ادرار جهت  تجویز می کند.

آزمایش خون

آزمایش های خون ممکن است بیانگر وجود مقادیر بیش از حد کلسیم یا اوریک اسید در خون باشند. نتایج آزمایش خون می تواند به پایش سلامت کلیه ها کمک کرده و همچنین پزشک را به سمت بررسی وجود دیگر بیماری ها هدایت کند.

 آزمایش ادرار

آزمایش جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته ممکن است بیانگر دفع بیش از حد مواد معدنی تشکیل دهنده سنگ یا وجود بسیار اندک مواد پیشگیری کننده از سنگ ها باشد. در این آزمایش، پزشک می تواند جمع آوری دو نمونه ادرار ۲۴ ساعته را در دو روز متوالی درخواست دهد.

سونوگرافی

مرحله دوم درمان سنگ کلیه تصویر برداری یا سونوگرافی می باشد. در این قسمت آزمایش های تصویر برداری می توانند سنگ های کلیوی را در مجاری ادراری نشان دهند. انواع تصویر برداری ها متفاوت بوده و از عکس های ساده اشعه ایکس شکمی تا سی تی اسکن ها پر سرعت یا با انرژی دو گانه را در بر می گیرند. عکس های ساده شکمی ممکن است سنگ های کلیوی کوچک را نشان ندهند اما سی تی اسکن ها حتی سنگ های کوچک را نیز نشان می دهد.

دیگر روش های تصویربرداری شامل سونوگرافی (آزمایشی غیر تهاجمی) و اوروگرافی درون رگی می شوند که در آن یک ماده رنگی به درون یک ورید بازو تزریق شده و همزمان با حرکت رنگ درون کلیه ها و مثانه از آن تصاویر اشعه ایکس (پیلوگرام درون رگی) یا سی تی (سی تی اوروگرام) گرفته می شود. بیشتر بخوانید: ویروس پاپیلوم انسانی

 آزمایش سنگ های دفع شده

امکان دارد جهت بدست آوردن سنگ هایی که فرد دفع می کند، از او خواسته شود تا بر روی یک صافی ادرار کند. تست آزمایشگاهی مواد تشکیل دهنده سنگ های کلیوی را مشخص می کند. پزشک از این اطلاعات استفاده می کند تا علت تشکیل سنگ های کلیوی را تعیین کرده و برای پیشگیری از سنگ های کلیوی بیشتر برنامه ای تهیه کند.

سنگ شکنی برون اندامی

با پیشرفت علم، دیگر نیازی به عمل باز و شکافتن شکم بیمار برای برداشتن سنگ کلیه نیست. در عوض با روش جراحی سنگ کلیه PCNL با ایجاد سوراخ دو سانتیمتری در پهلو سنگ های کلیه خارج می شوند.

یک فرایند به نام ((نفرولیتوتومی از راه پوست)) شامل برداشت جراحی سنگ کلیه با استفاده از دوربین ها و ابزار هایی می شود که از راه یک برش کوچک در کمر به بدن وارد می شوند. در این عمل، فرد تحت بیهوشی عمومی قرار گرفته و جهت ریکاوری در صورت موفق نبودن ESWL پزشک می تواند انجام این جراحی را به بیمار پیشنهاد دهد. این عمل کم تهاجمی PCNL نامیده می شود. این روش بیشتر در مورد درمان سنگ های کلیه بزرگ‌ تر از ۲ سانتی متر به کار می‌رود. در این روش شکافی به اندازه ۱ سانتی متر برای عمل ایجاد می‌شود.

در صورتی که به راهنمایی بیشتر و یا مشاوره نیاز دارید، فرم زیر را پر کنید تا در اسرع وقت با شما تماس بگیریم:

نام
شماره تماس
فرم‌ با موفقیت ثبت شد!
هنگام ارسال فرم خطایی رخ داده است. لطفاً همه فیلدهای فرم را دوباره تأیید کنید.

درمان سنگ کلیه با عمل PCNL

این روش در مقایسه با روش های جراحی قدیمی، در درمان سنگ های بزرگ مؤثرتر است و معایبی ندارد.

با استفاده از یک دوربین (اسکوپ) برای برداشتن سنگ ها پزشک می تواند برای برداشتن سنگ های کوچک تر در میزنای یا کلیه یک لوله باریک، دارای نور و مجهز به دوربین (یورتروسکوپ) را به میزراه، مثانه و در نهایت میزنای وارد کند. هنگامی که جای سنگ مشخص می شود، ابزار های ویژه می توانند سنگ را گرفته و یا آن را به قطعاتی کوچکی بشکنند که از طریق ادرار قابل دفع باشند. سپس، پزشک می تواند یک لوله کوچک (استنت) را جهت کاهش تورم و تسریع بهبودی در میزنای قرار دهد. ممکن است فرد جهت انجام این فرآیند به بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی نیاز داشته باشد. بیشتر بخوانید: لاپاراسکوپی کلیه

کلام آخر

آب رسانی در واقع کلید اصلی پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه است. تا می توانید آب بنوشید تا روزانه حدود ۲.۶ کوارت ادرار دفع شود. هر چقدر دفع ادرار بیشتر شود به تصفیه کلیه کمک می کند. می توانید به جای آب، آبجو زنجبیلی، لیموناد و آبمیوه بنوشید این کمک می کند مصرف مایعاتتان بیشتر شود اگر پایین بودن میزان سیترات علت تشکیل سنگ کلیه شده، آبمیوه سیترات به جلوگیری از تشکیل سنگ کمک می کند.

دکتر حامد رجایی

جراحی اورولوژی (جراحی کلیه و مجاری ادراری)
فوق تخصص و فلوشیپ سنگ های ادراری و اندریورولوژی (جراحی درون بین) لاپاراسکوپی پیشرفته

6 Responses
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *