ارکیت (Or-KY-tis) تورم یا التهاب یک یا هر دو بیضه است. بیضه ها بخشی از دستگاه تناسلی مردانه هستند. وظیفه بیضه ها ترشح و تولید اسپرم و تستوسترون (هورمون) است. اکثر مردان دارای دو بیضه هستند که داخل کیسه ای به نام کیسه بیضه قرار دارند.در ادامه به اینکه ارکیت چیست و عوارض و درمان آن می پردازیم.
اپیدیدیم ارکیت چیست؟
اپیدیدیم-ارکیت، ابتلا به اورکیت و وضعیتی به نام اپیدیدیمیت به طور همزمان است.
اپیدیدیمیت، اپیدیدیم را ملتهب و متورم می‌کند و باعث درد بیضه می‌شود. اپیدیدیم لوله ای در پشت بیضه است که اسپرم را حمل و ذخیره می کند.
میزان شیوع ارکیت چقدر است؟
ارکیت به ندرت به عنوان تنها مشکلی که بیضه ها را تحت تاثیر قرار می دهد رخ می دهد. وقتی این اتفاق می افتد، معمولاً مربوط به عفونت اوریون است. تزریق یک واکسن در دوران کودکی – سرخک، اوریون، سرخجه (MMR) – شخص را در برابر اوریون محافظت می کند. تقریباً ۶۰۰۰۰۰ پسر و مرد هر سال به اپیدیدیمیت مبتلا می شوند. بسیاری از آنها – تقریباً هر ۱۰ نفر از ۶ نفر – اپیدیدیم ارکیت دارند.
بیشتر بخوانید: اختلالات هورمونی مردان
چه چیزی باعث ارکیت می شود؟
ارکیت به دلیل عفونت ویروسی یا باکتریایی ایجاد می شود. بیشتر موارد ارکیت به دلیل عفونت های دستگاه ادراری یا یک بیماری مقاربتی (STD) مانند کلامیدیا، سوزاک یا سیفلیس رخ می دهد. ابتلا به اپیدیدیمیت می تواند باعث ارکیت شود.
سایر عفونت های ویروسی که باعث ارکیت می شوند عبارتند از:
آبله مرغان
سیتومگالوویروس (CMV).
بیماری دست، پا و دهان (ویروس کوکساکی). ((این ویروس بسیار مسری است و از طریق دست ها ناخواسته یا از سطوح آلوده به مدفوع و قطره های تنفسی از فرد به فرد پخش می شود.))
سرخجه
سایر عفونت های باکتریایی که باعث ارکیت می شوند عبارتند از:
عفونت های E. coli، استافیلوکوک (استاف) و استرپتوکوک
عفونت پروستات (پروستاتیت)
عفونت های دستگاه ادراری (UTIs)
چه کسانی در معرض خطر ارکیت هستند؟
هرکسی که بیضه داشته باشد در هر سنی ممکن است به ارکیت مبتلا شود.
اگر هر یک از عوامل زیر را داشته باشید، خطر ارکیت بیشتر است:
ابتلا به بیماری های خودایمنی
انسداد خروجی مثانه، مانند هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) یا تنگی مجرای ادرار
کاتتر فولی یا سوند ادراری (دستگاهی که ادرار را از مثانه به یک کیسه خارجی تخلیه می‌کند)
شرکای جنسی متعدد و رابطه جنسی محافظت نشده
سابقه ابتلا به اپیدیدیمیت
علائم ارکیت چیست؟
ارکیت باعث درد و تورم بیضه خفیف تا شدید می شود. این وضعیت اغلب در یک بیضه شروع می شود. اما می تواند به بیضه دیگر سرایت کند یا روی کیسه بیضه تاثیر بگذارد.
سایر علائم ارکیت عبارتند از:
خستگی.
تب و لرز.
سردرد.
درد عضلانی.
حالت تهوع.
ضربان قلب سریع (تاکی کاردی).
ارکیت چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک متخصص شما یک معاینه بالینی دقیق برای بررسی بیضه های متورم و ملتهب انجام می دهد. شما همچنین می توانید این آزمایشات را دریافت کنید:
آزمایش خون، آزمایش ادرار و کشت ادرار برای بررسی عفونت‌های باکتریایی و ویروسی و همچنین بیماری‌های مقاربتی.
سونوگرافی برای اندازه‌گیری جریان خون در بیضه‌ها. این آزمایش به رد کردن پیچ خوردگی بیضه کمک می‌کند، یک وضعیت اضطراری که جریان خون را به بیضه ها قطع می‌کند.
ارکیت چگونه کنترل یا درمان می شود؟
علائم ارکیت معمولاً در عرض چند روز بدون درمان شروع به کاهش می کند. اما ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد تا تورم به طور کامل از بین برود.
اگر عفونت باکتریایی یا STD باعث ارکیت شود، به درمان نیاز خواهید داشت. این درمان ممکن است شامل مصرف ۱۰ تا ۱۴ روز آنتی‌بیوتیک خوراکی باشد. اگر عفونت مقاربتی یا STD باشد، شریک زندگی شما نیز به درمان STD نیاز خواهد داشت.
چگونه می توان ارکیت را در خانه درمان کرد؟
در دوران نقاهت، از داشتن رابطه جنسی یا بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. این مراحل می تواند به بهبودی کمک کند:
به طور متناوب از کیسه یخ پیچیده شده در حوله و یک پد گرم کننده در ناحیه کیسه بیضه استفاده کنید.
تا حد امکان استراحت کنید.
برای تسکین تورم و درد، از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) استفاده کنید. البته توصیه ما به شما این است که حتما به دکتر متخصص جراحی اورولوژی مراجعه کنید. چون درمان های خانگی اثر موقتی دارند.
بیبشتر بخوانید: ارکیوپکسی
چگونه می توان از ارکیت پیشگیری کرد؟
می‌توانید با تزریق واکسن اوریون و استفاده از کاندوم هنگام رابطه جنسی، شانس ابتلا به ارکیت را کاهش دهید. جستجوی درمان برای BPH یا تنگی مجرای ادرار می تواند به پیشگیری از ارکیت کمک کند.
عوارض ارکیت چیست؟
ارکیت بعد از بلوغ می تواند هر دو بیضه را تحت تاثیر قرار می دهد، همچنین ممکن است تعداد اسپرم را کاهش دهد. به ندرت، ارکیت منجر به ناباروری می شود. ارکیت بر تولید تستوسترون تأثیر نمی گذارد.
ارکیت همچنین ممکن است باعث هر یک از موارد ذیل شود:
آبسه (جمع شدن دردناک چرک) در کیسه بیضه.
هیدروسل (جمع شدن مایع در کیسه بیضه).
آتروفی بیضه (بیضه کوچک شده).
نحوه زندگی برای افرادی که ارکیت دارند چگونه خواهد بود؟
اکثر افراد مبتلا به ارکیت بهبودی کامل دارند. ناباروری و سایر مشکلات طولانی مدت نادر هستند.
چه زمانی باید شخص به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کند؟
در صورت بروز هریک از موارد زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:
تب و لرز.
احساس تورم و درد بیضه ها یا کیسه بیضه
درد عضلانی غیر قابل وصف و شدید
چه سوالاتی باید از پزشک پرسید؟
چه چیزی باعث ارکیت شده است؟
بهترین درمان برای من چیست؟
آیا اقداماتی برای کاهش علائم وجود دارد؟
آیا باید مراقب علائم و عوارض ناشی از ارکیت باشم؟
نتیجه گیری
ارکیت باعث تورم بیضه و درد بیضه می شود. توصیه ما این است که این بیماری را جدی بگیرید. این وضعیت گاهی اوقات با درمان های خانگی بهبود می یابد. برخی از افراد برای درمان STD یا سایر عفونت ها به آنتی بیوتیک نیاز دارند. اگر یک STD منجر به ارکیت شد، باید به شرکای جنسی خود اطلاع دهید تا آنها نیز بتوانند تحت درمان قرار گیرند. بیضه های شما ممکن است برای چند ماه متورم شوند، اگرچه درد بیضه باید کاهش یابد. پزشک متخصص اورولوژی می تواند پیشنهاداتی را برای کاهش ناراحتی بیمار ارائه دهد.
