ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) از جمله مهمترین عوامل بیماری زا در انسان ها به شمار می رود. ویروس هرپس بسیار مسری و شایع است و عفونتی است که باعث ایجاد تبخال می شود. ویروس هرپس از نوع بیماری های ست که از طریق جنسی منتقل می گردد و از بیماری های مقاربتی STI به شمار می رود. هرپس ممکن است در قسمت های مختلف بدن دیده شود، اما عموما در ناحیه تناسلی یا دهان بوجود میاید. از جمله ویروس های مقاربتی می توان از ویروس پاپیلوم انسانی یا اچ پی وی نام برد که می تواند موجب سرطان شود.
انواع ویروس هرپس سیمپلکس
ویروس هرپس سیمپلکس ویروسی است مسری که می تواند از طریق تماس مستقیم افراد با یکدیگر انتقال یابد. ۲ نوع ویروس هرپس سیمپلکس وجود دارد:
نوع یک ویروس هرپس سیمپلکس HSV-1
نوع یک ویروس سبب ایجاد تبخال بر روی لب می گردد و معمولاً از طریق بزاق آلوده منتقل می شود.HSV-1 معمولا از طریق روش های زیر منتقل گردد : صرف غذا در ظرف مشترک، استفاده از رژ لب دیگران، بوسیدن.
ویروس هرپس سیمپلکس میزان انتقال و گسترش زیادی دارد و آمارها نشان داده ۶۷% مبتلایان ویروس هرپس نوع یک را افراد بالای ۴۹ سال یا بالاتر تشکیل می دهند. بیشتر بخوانید: سوزاک
نوع دو ویروس هرپس سیمپلکس HSV-2
ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۲ باعث ایجاد تبخال تناسلی می گردد و مثل ویروس اچ پی وی از راه رابطه جنسی واژنی، مقعدی یا دهانی انتقال می یابد. عفونت HSV-2 از طریق تماس جنسی با بیمار مبتلا به تبخال منتقل می گردد. در حالیکه ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ از افرادی انتقال می یابد که علایم و یا زخم ندارند.
افراد در معرض خطر ویروس تبخال
احتمال گسترش و انتقال ویروس هرپس برای هر فردی و در هر سنی وجود دارد. اما برخی از افراد بیشتر از سایرین در معرض خطر این ابتلا به این ویروس هستند. عوامل خطر ابتلا به هرپس سیمپلکس نوع ۲ شامل این موارد است:
رابطه جنسی بدون استفاده از وسایل محافظت کننده مانند کاندوم
شرکای جنسی متعدد
رابطه جنسی در سنین پایین
جنسیت زن
ضعف در سیستم ایمنی بدن
انتقال تبخال تناسلی از مادر به نوزاد
علائم تبخال
بعضی از اشخاص که مبتلا به این ویروس هستند علایم و نشانه ای ندارند، ولی ناقل ویروس بوده و می توانند آن را به سایرین منتقل کنند. از جمله مهمترین علائم ویروس هرپس می توان بدین موارد اشاره نمود: زخم تاول (در دهان و یا در ناحیه تناسلی)، سوزش ادرار و احساس درد، خارش، تب، خستگی، تورم غدد لنفاوی، سردرد، کاهش اشتها. ویروس هرپس سیمپلکس می تواند به چشم نیز گسترش یابد و موجب ایجاد بیماری هرپس کراتیت شود. علایم تبخال در چشم شامل: درد چشم، تخلیه و حساسیت در چشم است.
تشخیص تبخال هرپس
این ویروس معمولا با معاینه فیزیکی و بررسی زخم تشخیص داده می شود. پزشک انجام تست هرپس سیمپلکس HSV را نیز تجویز نماید. اگر زخم تناسلی وجود داشته باشند، تایید بیماری راحتتر انجام می گیرد. در طی این آزمایش، پزشک شما یک نمونه از خون، بافت زخم یا مایع نخاعی را دریافت می کند و سپس آن را به آزمایشگاه ارسال می کند. آزمایش خون برای آنتی بادی های HSV-1 و HSV-2 نیز جهت تشخیص عفونت می تواند مفید باشد.
درمان هرپس سیمپلکس ( تبخال )
درمان قطعی برای ویروس هرپس هنوز وجود ندارد. درمان های لازم برای از بین بردن علائم بیماری و زخم های آن انجام می گیرند. البته ممکن است زخم ها بدون هیچ درمانی، بهبود یابند. پزشکان معمولا این داروها را تجویز می نمایند:
داروهای تجویزی عموما در قالب خوراکی (قرص) یا کرم استفاده می شوند. اما در موارد شدید، داروها به صورت تزریقی مورد استفاده قرار می گیرند. مصرف این داروها احتمال خطر انتقال بیماری به سایر افراد را کاهش میدهد.
عود تبخال
ویروس HSV در همه عمر در بدن باقی می ماند، حتی اگر علائم خاصی نداشته باشد. به همین دلیل احتمال عود مجدد تبخال وجود دارد. البته دسته ای از افراد تنها پس از ابتلا به ویروس علائم آن را تجربه می کنند. دسته ای از محرک ها وجود دارند، که می توانند خطر عود مجدد تبخال تناسلی را افزایش دهند. برخی از این موارد شامل این موارد است:
- استرس و فشار عصبی
- سیکل قاعدگی
- تب یا بیماری
- آیسکلویر
- فامسیکلوویر
- والاسیکلوویر
این داروها ممکن است در قالب خوراکی (قرص) یا به عنوان یک کرم استفاده شوند. برای موارد شدیدتر، این داروها به صورت تزریقی استفاده میشوند. همچنین مصرف این داروها خطر انتقال بیماری به دیگران را کاهش میدهد.
قرار گرفتن در معرض آفتاب یا آفتاب سوختگی
بررسی های تجربی نشان داده که احتمال عود مجدد بیماری در طول زمان کاهش می یابد چون بدن شروع به تولید آنتی بادی می نماید.
عوارض
در افراد بالغسالم هرپس تناسلی معمولا جز زخم، عوارض دائمی جدی دیگری ایجاد نمی کند. اما گاهی این عوارض ممکن است در برخی افراد رخ دهند:
ابتلا به سایرSTD ها – ابتلا به هرپس تناسلی می تواند خطر انتقال یا حتی ابتلا به سایر بیماریهای مقاربتی مانند ویروس ایدز را افزایش دهد.
عفونت نوزادی – مادری با زخم های باز می تواند در حین عبور نوزاد از کانال زایمان آلودگی را به نوزادش منتقل نماید.
هرپس تناسلی می تواند سبب آسیب مغزی ، کوری یا مرگ نوزاد شود .
مادرانی که اولین بروز هرپس را در زمان زایمان تجربه می کنند بیشترین احتمال را برای انتقال عفونت به نوزادشان دارند.
جلوگیری از گسترش عفونت تبخال
با اینکه هنوز درمان قطعی برای تبخال تناسلی وجود ندارد، اما با انجام برخی اقدامات لازم از قرار گرفتن در معرض ویروس یا انتقال HSV به دیگران جلوگیری نمود. راه های پیشگیری از این بیماری به شرح ذیل است:
از تماس مستقیم فیزیکی با سایر اشخاص خودداری کنید.
ازاستفاده وسایل شخصی دیگران مانند لیوان، حوله، لباس، لوازم آرایش به خصوص رژلب پرهیز نمایید.
در هنگام رابطه جنسی از وسایل محافظت کننده مانند کاندوم استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: سیفلیس
هنگام مصرف دارو ها و زدن آن بر روی زخم ها دست هایتان را بشویید و از دستکش پنبه ای استفاده کنید.
جهت جلوگیری از انتقال بیماری به دیگران، افراد مبتلا به HSV-2 باید از هر نوع فعالیت جنسی به خصوص در زمان عود بیماری پرهیز کنند. اگر فرد علائم را تجربه نکرده اما وجود ویروس در بدن تشخیص داده شود، در طول مقاربت باید از کاندوم استفاده نمود، اما احتمال انتقال هرپس سیمپلکس حتی زمانی که از کاندوم استفاده می کنید، نیز وجود دارد. همچنین زنان باردار و آلوده به این ویروس؛ باید از داروهایی مخصوص استفاده نمایند تا مانع انتقال بیماری به نوزاد خود شوند.
