بیماری مقاربتی در واقع به بیماری هایی گفته می شود که از شخصی به شخص دیگر انتقال می یابد و راه انتقال آن تماس جنسی است. برقراری رابطه جنسی واژینال ، دهانی یا مقعدی که محافظت نشده است می تواند زمینه مبتلا شدن فرد را به این نوع بیماری ها مهیا سازد.
بیماری هایی که از طریق رابطه جنسی منتقل می شوند ممکن است عفونت های مقاربتی (STI) و یا بیماری های آمیزشی (VD) باشند. البته به این معنی هم نیست که تنها رابطه جنسی راه انتقال این نوع بیماری است. با توجه به نوع بیماری مقاربتی، عفئنت ها ممکن است استفاده از سوزن مشترک و یا شیردهی سرایت کنند.
علائم بیماری های مقاربتی در مردان
احتمال ابتلا به بیماری های مقاربتی بدون علامت وجود دارد، ولی بعضی از بیماری های مقاربتی که مزمن هستند با علائم ظاهری روشنی همراه اند. شایع ترین نشانه های بروز بیماری های مقاربتی در مردان شامل موارد زیر است:
- داشتن ناراحتی و درد در حین رابطه جنسی و هنگام ادرار
- بوجود آمدن زخم، برآمدگی در ناحیه اطراف آلت جنسی، بیضه ها، باسن، مقعد، ران ها و دهان.
- داشتن ترشحات غیرعادی و یا خونریزی از آلت تناسلی بیمار
- ایجاد تورم و درد شدید در بیضه ها
علائم بیماری های مقاربتی در زنان
در اکثر موارد، بیماری های مقاربتی حاد، علائم قابل ملاحظه ای ندارند. در صورت بروز این علائم در بانوان، شایع ترین شان شامل موارد زیرند:
- دردناک بودن رابطه جنسی و یا ادرار همراه با درد
- بوجود آمدن زخم، برآمدگی یا بثورات(راش) در ناحیه اطراف واژن، باسن، مقعد، ران ها یا در دهان
- ترشحات غیرعادی یا داشتن خونریزی در واژن
- داشتن خارش در درون و یا اطراف واژن
از جمله شایع ترین بیماریهای مقاربتی میتوانیم از بیماری هایی همچون کلامیدیا، سیفلیس، سوزاک و ایدز نام برد.
انواع بیماری های مقاربتی
عفونت های مختلفی ممکن است از طریق رابطه جنسی منتقل شوند. از جمله شایع ترین بیماری های مقاربتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کلامیدیا
باکتری های خاصی هستند که در بوجود آمدن این بیماری نقش دارند. مطابق آمار اعلام شده از مراکز پیشگیری و کنترل بیماری ها (CDC)، کلامیدیا از جمله شایع ترین بیماری های مقاربتی به حساب می آید. اکثر افرادی که به کلامیدیا مبتلا می شوند علائم مشخصی ندارند. اما در صورتی که این علائم بروز کنند، اغلب شامل موارد زیرند:
- داشتن درد و ناراحتی در حین رابطه جنسی و هنگام ادرار
- داشتن ترشحات سبز یا زرد رنگ از آلت تناسلی مردانه و یا واژن در زنان
- درد در ناحیه پایین شکم
در صورتی که کلامیدیا درمان نشود، ممکن است موارد زیر را با خود به همراه داشته باشد:
- ایجاد عفونت در مجرای ادرار، غده پروستات و بیضه ها
- مبتلا شدن به بیماری التهابی لگن
- مشکل ناباروری
اگر این بیماری در زنی که باردار است درمان نشده باشد، می تواند نوزاد را در زمان زایمان مبتلا سازد و علائمی که این بیماری در نوزاد نمایان می کند شامل موارد زیر است:
- عفونت های چشمی
- کور شدن نوزاد
- پنومونی
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
این ویروس می تواند از طریق داشتن تماس پوستی و همچنین تماس جنسی از فردی به دیگری انتقال یابد. این ویروس سویه های زیادی دارد که بعضی از آن ها از بقیه موارد خطرناک ترند.
شایع ترین علامت HPV، ایجاد زگیل در دستگاه تناسلی، گلو یا دهان هستند.
بعضی از سویه های عفونتHPV ، ممکن است باعث سرطان هایی مانند موارد زیر گردند:
- سرطان دهان
- سرطان دهانه رحم
- سرطان واژن
- سرطان آلت تناسلی درمردان
- سرطان رکتوم
با وجود اینکه بیشترین موارد ابتلا به HPV منجر به سرطان نمی گردند، اما بعضی از سویه ها بیشتر از بقیه موجب ابتلا به سرطان می گردند. مطایق آمار اعلام شده از موسسه ملی سرطان، اکثر موارد ابتلا به سرطان HPV در آمریکا به دلیل دو سویه آن یعنی HPV 18 و HPV 16 است. این دو سویه ۷۰درصد از تمامی موارد ابتلا به سرطان دهانه رحم را شامل می شود.
هیچ گونه درمانی برای HPV در دست نیست. با این وجود، این عفونت اکثر اوقات خود به خود از بین می رود. علاوه بر این، نوعی واکسن برای حفاظت در مقابل بعضی از سویه های پر خطر آن مانند HPV 16 و HPV 18 موجود است.
اگر به HPV مبتلا شدید، انجام آزمایش و غربالگری درست می تواند به پزشک برای ارزیابی و کنترل کردن ریسک عوارض این بیماری کمک نماید. به دنبال یافتن و انجام اقداماتی باشید که می توانند به شما برای حفاظت در مقابل این بیماری و عوارض اش مفید باشند.
سیفلیس
از دیگر عفونت های باکتریایی مقاربتی سیفلیس است. این نوع عفونت اغلب در ابتدای ابتلای فرد به صورت ناشناخته باقی می ماند.
اولین نشانه ای از بیماری که بروز می کند، زخم کوچک و گردی است که به عنوان شانکر در نظر گرفته می شود. این بیماری ممکن است در دستگاه تناسلی، دهان و یا مقعد اتفاق بیافتد و ضمن اینکه هیچ دردی ندارد بسیار هم عفونی است.
خوشبختانه در صورت تشخیص زودهنگام سفلیس، این بیماری به راحتی با آنتی بیوتیک درمان می شود. با این حال، عفونت سفلیس در نوزاد می تواند کشنده باشد. به همین دلیل غربالگری همه زنان باردار از نظر سفلیس حائز اهمیت است.
سفلیس اولیه ای که تشخیص داده شده و درمان شود، با آسیب کمتری همراه است.
ایدز
بیماری ایدز یا همان HIV می تواند به سیستم ایمنی بدن آسیب برساند و خطر ابتلا به سایر ویروس ها یا باکتری ها و سرطان های خاص را افزایش دهد. این بیماری در صورت عدم درمان می تواند HIV مرحله ۳، موسوم به ایدز را در پی داشته باشد. اما با درمان هایی که در حال حاضر وجود دارد، بسیاری از افراد مبتلا به HIV هرگز به ایدز مبتلا نمی شوند.
در مراحل اولیه یا حاد، علائم HIV می تواند به راحتی با علائم آنفولانزا اشتباه گردد. به عنوان مثال، علائم اولیه می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تب
- لرز
- درد
- تورم غدد لنفاوی
- گلو درد
- سردرد
- حالت تهوع
- بثورات جلدی
مهمترین راه پیشگیری از بیماری های مقاربتی استفاده از کاندوم در روابط جنسی است.