سرطان حالب، یک نوع سرطان با شیوع کم است که غالبا در افراد مسن و کسانی که سابقه ابتلا به سرطان مثانه را داشته‌اند، مشاهده می‌شود. در این مقاله به توضیح سرطان حالب، عوامل ایجاد کننده آن و اینکه چگونه باید این بیماری را تشخیص دهیم پرداخته‌ایم .همچنین، در رابطه با روش‌های درمانی که برای سرطان حالب موثر واقع شده‌اند، صحبت کرده‌ایم.
سرطان حالب چگونه ایجاد می شود؟
پس از اینکه ادرار در کلیه‌ها جمع آوری شد از طریق دو لوله به نام لوله حالب به مثانه انتقال داده می‌شوند. سرطان حالب یکی بیماری نادر است که بیشتر در افراد بالای ۶۵ سال دیده می‌شود. شیوع بیماری در آقایان بیشتر از خانم‌ها می‌باشد.
سرطان حالب در اغلب موارد از سلول‌های انتقالی که سلول‌هایی در پوشش داخلی مثانه قرار می‌باشند منشا می‌گیرد. تعداد کمی از سرطان‌های حالب از سلول‌های سنگفرشی (سلول‌هایی مسطح که لایه بیرونی پوست، مجرای تنفسی، مجرای گوارش و اندام‌های تو خالی را پوشانده‌اند) آغاز می‌شوند.
علل ایجاد سرطان حالب
با اینکه علت اصلی سرطان حالب مشخص نمی‌باشد اما بر اساس تحقیقات سیگار کشیدن یکی از عواملی می‌باشد که احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهد. سایر مواردی که در افزایش ابتلا به سرطان حالب نقش دارند عبارتند از:
- انواع مواد شیمیایی و رنگ‌هایی که در کارخانه‌های تولید چرم، پارچه، پلاستیک و لاستیک به کار برده می‌شود.
- سابقه‌ی ابتلا به سرطان مثانه در گذشته: افرادی که در گذشته به بیماری سرطان مثانه مبتلا بوده‌اند بیشتر در معرض ابتلاء به سرطان حالب قرار دارند.
سرطان حالب چه علائمی دارد؟
- خستگی
- تکرر ادرار
- ادرار منقطع
- وجود خون در ادرار
- تیره شدن رنگ ادرار
- لخته‌ی خون در ادرار
- کمر درد و یا گرفتگی کمر
- کاهش وزن غیر ارادی و بدون دلیل
- احساس درد و سوزش هنگام دفع ادرار
- درد در ناحیه اتصال دنده به ستون فقرات
تشخیص سرطان حالب
تشخیص سرطان حالب توسط معاینات لمس شکم قابل تشخیص نمی‌باشد و برای تشحیص آن، باید به بهترین متخصص اورولوژی در تهران مراجعه کرده تا آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های پزشکی به طور کامل انجام شود. برخی از آزمایش‌هایی که جهت تشخیص سرطان حالب انجام می‌شود عبارت است از:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- سی تی اسکن شکم
- ام آر آی شکم
- پیلوگرام داخل وریدی
- سونوگرافی کلیه
- اسکن کلیه
مراحل مختلف سرطان حالب
مراحل سرطان حالب با توجه به بدخیمی و پخش سرطان به لگن و یا سرطان کلیه تعیین می‌شود. با توجه به این موارد سرطان حالب به سه دسته تقسیم می‌شود:
- سرطان موضعی: سرطان موضعی حالب در محل اولیه سرطان باقی می‌ماند و به سمت کلیه و یا باقی قسمت‌های لگن پخش نمی‌شود.
- سرطان منطقه‌ای: سرطان منطقه‌ای حالب سرطانی است که علاوه بر حالب به سمت کلیه و یا غدد لنفاوی کشاله‌ی ران پیشرفت نموده است.
- سرطان متاستاتیک: سرطان حالب متاستاتیک سرطانی است که از سمت حالب به بقیه قسمت‌ها و اندام‌های بدن نیز گسترش پیدا کرده است. سرطان متاستاتیک مرحله‌ی آخر انواع سرطان‌های می‌باشد که بیشتر قسمت‌های بدن درگیر سلول‌های سرطانی می‌شوند.
درمان سرطان حالب
نوع درمانی که برای سرطان حالب انتخاب می‌شود به عوامل مختلفی بستگی دارد که عبارتند از:
- سن بیمار
- وضعیت سلامت جسمانی بیمار
- نوع تومور
- مرحله‌ی پیشرفت سرطان
- وضعیت قرار گرفتن تومور
با توجه به مواردی که اشاره شده انواع درمان‌هایی که برای سرطان حالب ارائه می‌شود عبارت است از:
- نفرکتومی: نفرکتومی رایج‌ترین گزینه‌ی درمانی سرطان حالب می‌باشد. در این روش ممکن است تمام کلیه و یا بخش از یک کلیه برداشته شود.
- نفرواورترکتومی: در این روش کلیه، حالب و قسمتی از مثانه برداشته می‌شود. همچنین ممکن است غدد لنفاوی مجاور، مقداری از بافت و چربی اطراف غده‌ی سرطانی نیز خارج شود.
- اورترکتومی سگمنتال: در صورتی که اندازه‌ی تومور کوچک باشد و تومور به صورت موضعی باشد و به بافت‌های اطراف پخش نشده باشد در طی جراحی اورترکتومی سگمنال بخشی از حالب که حاوی سلول‌های سرطانی می‌باشد خارج می‌شود.
- یورترونوسیستومی: اگر سرطان حالب فقط قسمت‌های انتهایی حالب را درگیر کرده باشد در طی جراحی یورترونوسیستومی این قسمت انتهایی برداشته می‌شود و قسمت باقی مانده‌ی حالب به مثانه پیوند می‌شود.
در صورتی که سرطان حالب در مراحل اول تشخیص داده شود و یا در مواردی که سلول‌های سرطانی فقط در سطح حالب باشد درمان‌های زیر پیشنهاد می‌شود:
- لیزردرمانی: در این روش یک یورتروسکوپ (لوله‌ای که سر آن متصل به دوربین می‌باشد) از طریق مثانه به حالب وارد می‌شود و سپس پرتوهای لیزر از طریق لوله به سمت تومور ارسال می‌شود و تومور از بین می‌رود.
- جراحی الکتریکی: در این روش تومور توسط جریان الکتریکی از بین می‌رود و بافت‌های مجاور آن سوزانده می‌شود تا از عود سرطان جلوگیری شود.
پرتودرمانی و شیمی درمانی برای درمان سرطان حالب
در اغلب موارد پس از انجام روش‌های جراحی که پیشتر نام بردیم روش پرتودرمانی و شیمی درمانی جهت از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده در حالب و همچنین جلوگیری از احتمال عود بیماری پیشنهاد می‌شود.
پس از درمان، انجام آزمایش‌های دوره‌ای و معاینات فیزیکی جهت بررسی زودهنگام هرگونه مشکل احتمالی پیشنهاد می‌شود.
