جراحی آندوسکوپی کلیه یکی از روش‌های پیشرفته و تقریبا کم تهاجم برای درمان مشکلات مرتبط با کلیه‌ها، به ویژه سنگ‌های کلیوی است. این روش مدرن به پزشکان اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به برش‌های بزرگ و باز، از طریق ابزارهای دقیق و پیشرفته وارد دستگاه ادراری شده و مشکلات را به طور مستقیم مشاهده و درمان کنند. جراحی آندوسکوپی کلیه، که اغلب تحت بیهوشی عمومی انجام میشود، با استفاده از یک آندوسکوپ به پزشک امکان می‌دهد تا به‌طور دقیق سنگ‌های کلیوی یا دیگر ناهنجاری‌ها را تشخیص داده و آن‌ها را با کمترین آسیب ممکن از بین ببرد.
جراحی آندوسکوپی کلیه چیست؟
جراحی آندوسکوپی کلیه یا یورتروسکوپی با بیهوشی و یا بی حسی نخاعی بیمار شروع می شود. در فرآیند این جراحی که حدود یک ساعت به طول می انجامد، جراح یک دوربین کوچک (سیستوکوپ ) را وارد میزراه (مجرایی که ادرار را از مثانه به بیرون از بدن هدایت می کند) بیمار می کند. با استفاده از این دوربین پزشک متخصص مشکل را تشخیص داده و سپس یک سیستم هدایت دیگر وارد میزراه می شود. پزشک به طور همزمان سیستوکوپ را از میزراه خارج می کند. با استفاده از این سیستم هدایتی دوربینی به نام یورتروسکوپ به صورت مستفیم به درون کلیه ها هدایت می شود.
یورتروسکوپ گاهی اوقات در جهت خارج کردم سنگ های کلیوی نیز استفاده می شود. جراح به کمک دستگاه لیزری کوچک سنگ های کلیوی را به قطعات کوچک تر می شکند. در صورت نیاز یک لوله ی باریک در مجرای ادراری وارد می شود تا پس از اتمام جراحی، ادرار از مثانه بیمار خارج شود.
مزایای جراحی آندوسکوپی کلیه
عمل آندوسکوپی کلیه دارای برخی مزایا است که باعث شده این جراحی نسبت به روش‌های دیگر مورد توجه افراد قرار بگیرد. تا چند سال گذشته از جراحی باز برای خارج سازی سنگ کلیه استفاده می‌کردند اما ویژگی های مثبت جراحی آندوسکوپی سنگ کلیه باعث شد تا این روش نیز محبوبیت بیشتری بین بیماران و جراحان پیدا کند. مزایای این عمل شامل موارد زیر است:
✳️ کم تهاجمی بودن: این روش بدون نیاز به برش های بزرگ انجام میشود و از طریق برش های کوچک یا از راه طبیعی بدن مانند مجاری ادراری وارد میشود.
✳️ دوره نقاهت کوتاه: به دلیل کم تهاجمی بودن، بیماران به سرعت به فعالیت های عادی خود بازمی‌گردند و نیاز به استراحت طولانی مدت نخواهند داشت.
✳️ کاهش درد و ناراحتی: این روش با درد و ناراحتی کمتری نسبت به جراحی های باز همراه است.
✳️ کاهش احتمال عفونت و عوارض: به دلیل برش های کوچک، خطر عفونت، خونریزی و سایر عوارض کاهش می‌یابد.
✳️ دقت بالا: استفاده از دوربین و ابزار دقیق، به پزشکان امکان می‌دهد تا مشکلات کلیوی را با دقت بالا و با کمترین آسیب به بافت های اطراف درمان کنند.
✳️ عدم نیاز به بستری طولانی مدت: بیشتر بیماران نیاز به بستری طولانی مدت ندارند و معمولاً بعد از چند روز مرخص می‌شوند.
چه زمانی به جراحی آندوسکوپی کلیه نیاز است؟
جراحی آندوسکوپی کلیه زمانی نیاز است که بیمار دچار مشکلات کلیوی مانند سنگ کلیه بزرگ یا پیچیده باشد که با روش های غیرتهاجمی یا درمان های دارویی قابل حل نباشند. این روش به ویژه در مواردی که سنگ ها در عمق کلیه قرار دارند یا به دلیل اندازه یا محل قرارگیری، نمی‌توانند با سنگ شکنی یا دارو دفع شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، آندوسکوپی کلیه برای درمان تومورها، انسدادهای مجاری ادراری یا برخی مشکلات ساختاری در کلیه نیز کاربرد دارد. توجه داشته باشید که این روش کم تهاجمی بوده و بهبودی سریع و درد کمتری نسبت به جراحی های باز سنتی دارد.
اقدامات پیش از جراحی آندوسکوپی کلیه
باید توجه داشت که قبل از هر جراحی لازم است تا آزمایشاتی انجام داده شود. در مورد جراحی آندوسکوپی کلیه نیز این قاعده وجود داشته و باید پیش از جراحی بیماران آزمایش خون و ادرار انجام می‌دهند. نتیجه ی این آزمایش ها توسط پزشک متخصص بررسی شده و در صورتی که بیمار سلامت کافی برای جراحی را داشته باشد می توان به انجام آندوسکوپی کلیه اقدام کرد. بهترین متخصص اورولوژی قبل از جراحی با استفاده از اشعه ی ایکس و امواج فراصوت از سنگ کلیه ی بیمار عکس برداری می کند تا محل دقیق سنگ را تشخیص دهد.
مراقبت های بعد از جراحی آندوسکوپی سنگ کلیه
بعد از جراحی بیمار ریکاوری شده و در صورتی که توانایی ادرار کردن را داشته باشد مرخص می شود. در برخی موارد بیماران باید یک روز تحت نظر و مراقبت پزشک باشن بنابراین بستری می مانند. بعد از جراحی آندوسکوپی سنگ کلیه بیمار قادر به رانندگی نمی باشد به همین دلیل باید با فردی از نزدیکان و یا آشنایان برای بازگشت به منزل هماهنگ کنند.
داروهای مسکن باید به طور مرتب مصرف شوند توجه داشته باشید که افراد در چند روز اول هنگام ادرار دچار سوزش خواهند شد که در واقع یک موضوع کاملا طبیعی است از همین رو بایستی جهت کمک به ادرار و دفع هرگونه ذرات باقی مانده ی سنگ کلیه، آب زیادی بنوشید.
بعد از گذشت ۲ الی ۳ روز می تواند به روند عادی زندگی خود برگردد، البته برای انجام فعالیت های روزمره حتما از پزشک معالج خود مشورت بگیرد.
ریسک‌های احتمالی جراحی آندوسکوپی کلیه
جراحی آندوسکوپی کلیه، هرچند کم تهاجمی و ایمن است اما همچنان برخی ریسک ها و عوارض احتمالی را با خود همراه دارد. این ریسک ها شامل موارد زیر میشود:
- احتمال عفونت در محل برش یا درون کلیه وجود دارد، که نیاز به آنتی بیوتیک دارد.
- در برخی موارد خونریزی حین یا بعد از عمل رخ می‌دهد که در موارد شدیدتر نیاز به مداخله پزشکی دارد.
- ابزارهای جراحی در برخی موارد به ساختارهای اطراف کلیه مانند مجاری ادراری آسیب می‌زند.
- لخته های خونی در عروق تشکیل می‌شوند که به مشکلات جدی تری مانند آمبولی منجر خواهد شد.
- مانند هر جراحی دیگر، خطرات ناشی از بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی نیز وجود دارد.
- در برخی بیماران سنگ های کلیه بعد از عمل دوباره تشکیل میشود از همین رو نیاز به جراحی دوباره دارد.
- برخی بیماران درد یا ناراحتی موقتی پس از جراحی را تجربه خواهند کرد.
بیشتر بخوانید: کیست کلیه
درمان های جایگزین جراحی آندوسکوپی سنگ کلیه
یکی از درمان های جایگزین برای جراحی آندوسکوپی سنگ کلیه، سنگ شکنی برون اندامی با امواج شوک یا ESWL می باشد. در این درمان امواج صوتی از طریق پوست به سنگ ها رسیده و آن ها را به قطعات کوچک تری تبدیل می کند. این نوع از درمان بر روی برخی از سنگ های کلیوی عملکرد مطلوبی ندارد و امکان دارد این جراحی برای برخی بیماران مناسب نباشد. یکی از روش های دیگر هم لاپاراسکوپی سنگ کلیه است.
هزینه عمل آندوسکوپی کلیه
هزینه عمل آندوسکوپی کلیه به عوامل مختلفی از جمله نوع بیمارستان، تجربه و تخصص جراح، پیچیدگی جراحی و نیاز به تجهیزات خاص بستگی دارد. همچنین، شرایط خاص بیمار مانند شدت مشکل کلیوی و نیاز به اقدامات تکمیلی یا آزمایش های پیش و پس از عمل نیز بر هزینه تأثیر می‌گذارد. بیمه درمانی نیز می‌تواند بخشی از هزینه ها را پوشش دهد، ولی میزان این پوشش بر اساس نوع بیمه متفاوت است. به همین دلیل، برآورد دقیق هزینه بسته به هر بیمار و مرکز درمانی متغیر خواهد بود.
سوالات متداول آندوسکوپی کلیه
در طول عمل، از بیهوشی عمومی یا موضعی استفاده میشود، بنابراین بیمار دردی احساس نمیکند. پس از عمل هم احتمال دارد کمی ناراحتی وجود داشته باشد که با مصرف مسکن قابل کنترل است.
به طور کلی، دوره نقاهت کوتاه تر از جراحی های باز است و بیماران معمولاً بعد از چند روز به زندگی عادی خود باز میگردند.
رعایت بهداشت، مصرف داروهای تجویز شده و مراجعه به پزشک برای پیگیری های بعد از عمل مهم است. نوشیدن آب بسیار مهم است زیرا گازهای کربن دی اکسیدی که به درون شکم قبل از عمل وارد می‌کنند، باید از طریق دفع ادرار نیز از بدن خارج شوند.
در نهایت….
جراحی آندوسکوپی کلیه به عنوان یک روش نوین و تقریبا کم تهاجم، به بیماران این امکان را می‌دهد که با کمترین عوارض و درد، از مشکلات کلیوی خود رهایی یابند. این روش نه تنها به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند، بلکه با تسریع در روند بهبودی، فرصت بازگشت سریع به فعالیت های روزمره را فراهم می‌آورد. در نهایت، اگرچه این جراحی به عنوان یک راهکار مؤثر شناخته میشود، اما مهم است که با پزشک متخصص مشورت کنید تا بهترین تصمیم را بر اساس شرایط خاص خود بگیرید.
