درد کلیه دردی است که در ناحیه پهلو، شکم و یا کشالهی ران احساس میشود و معمولاُ با کمردرد اشتباه گرفته میشود.
کلیه عضوی است که در دو طرف ستون فقرات و بین قفسهی سینه و باسن قرار گرفته است. این عضو نقش کلیدی در تمیز کردن خون و فیلتر مواد زائد دارد. مواد زائد جمع آوری شده به صورت ادرار و از طریق مثانه خارج میشود. هر گونه درد کلیه میتواند نشانهای از مشکلات کلیوی باشد که باید در اولین فرصت تحت بررسی و مداوا قرار بگیرد.
علائم درد کلیه
درد کلیه معمولا از زیر دندهها و اطراف ستون فقرات شروع میشود و ممکن است به سایر قسمتهای بدن مانند بالای شکم و کشاله ران گسترش پیدا کند. درد کلیه معمولاُ فقط در یک طرف بدن دیده میشود. سایر علائمی که همراه با درد کلیه ممکن است دیده شوند عبارتند از:
- تب
- حالت تهوع
- وجود خون در ادرار
- احساس درد در هنگام ادرار کردن
- نیاز به دفع ادرار به صورت فوری
- درد در پهلو، کشاله ران و یا پایین شکم
علت درد کلیه
ادرار پس از تشکیل در کلیه از طریق لولههایی به نام حالب به مثانه وارد میشود. مثانه نیز ادرار را از طریق مجراهای باریکی به نام مجرای ادرار تخلیه مینماید. هر گونه مشکلی که در یکی از این قسمتها ایجاد شود میتواند باعث ایجاد درد در کلیهها شود. شایعترین عواملی که میتواند موجب درد کلیه شوند عبارتند از:
- سنگ کلیه: در اغلب موارد علت درد کلیه به دلیل سنگ کلیه است. سنگ کلیه ممکن است در اندازههای کوچک و یا بزرگ تشکیل شوند. سنگهای کوچک معمولاُ به صورت خود به خود دفع میشوند اما سنگهای بزرگتر ممکن است در مجاری ادرار گیر کرده و درد شدیدی را به وجود آورند.
- احتباس ادرار: عدم تخلیه مثانه به طور کامل میتواند منجر به احتباس ادرار و کلیه درد شود.
- رفلاکس وزیکورترال: مشکلی که منجر به حرکت ادرار از سمت مثانه به سمت کلیهها شده و در کودکان و نوزادان بیشتر دیده میشود.
- تنگی حالب: حالبها لولههایی هستند که ادرار را از کلیه به سمت مثانه هدایت میکنند. باریک شدن این لولهها میتواند منجر به درد کلیه شود.
- عفونت کلیه: عفونت کلیه زمانی ایجاد میشود که باکتریها منجر به آلودگی کلیهها شوند.
- آسیب به کلیه: هر گونه ضربه و جراحت به دلیل ورزش، تصادف و یا آسیبهای فیزیکی میتواند منجر به آسیب به کلیه و درد در این ناحیه شود.
- سرطان کلیه: معمولاُ در افراد بالای ۶۰ سال دیده میشود و به جز درد کلیه با علائم دیگری مانند خون در ادرار و یا لمس توده در پهلو همراه است.
- بیماری کلیوی پلی کیستیک: افراد مبتلا به این بیماری به صورت ارثی دارای کیسههایی پر از مایع در داخل کلیه هستند. بزرگ شدن این کیسهها میتواند منجر به ایجاد درد در کلیه شود.
- سایر بیماریهای کلیوی
بیشتر بخوانید: عفونت کلیه در مردان
تشخیص درد کلیه
هر زمانی که علائم درد کلیه را داشتید باید به بهترین متخصص ارولوژی در تهران مراجعه کنید. پزشک ابتدا در مورد علائمی که دارید از شما سوالهایی میپرسد و سپس معاینات فیزیکی جهت بررسی قسمتی که دچار درد است انجام میدهد. در انتها آزمایشهای تشخیصی زیر ممکن است برای شما تجویز شود:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- رادیولوژی، سونوگرافی یا سیتی اسکن
درمان درد کلیه
درمانهایی که برای درد کلیه توصیه میشود به میزان درد، شدت بیماری و همچنین علت درد کلیه با توجه به نتایج آزمایشها بستگی داشته و معمولا به شیوههای گفته شده در زیر انجام میشود:
- در صورتی که عوامل باکتریایی منجر به ایجاد درد کلیه شده باشند، مصرف آنتی بیوتیک توصیه میشود.
- اگر درد کلیه به دلیل سنگ کلیه باشد، جهت درمان ممکن است دارو، سنگ شکن و یا روش جراحی به شما پیشنهاد شود.
- در صورتی که به دلیل سرطان، توده و یا بیماریهای دیگر دچار درد کلیه هستید با توجه به نوع بیماری شما، درمانهای مناسب برای شما ارائه خواهد شد.
تفاوت کلیه درد و کمر درد
کمردرد معمولاُ به صورت دردی در وسط کمر، روی ستون فقرات و قسمتهای پایین بدن دیده میشود. اگر کمردرد به دلیل مشکلات مربوط به ستون فقرات باشد ممکن است درد به سمت پاها نیز کشیده شود.
اما درد کلیه معمولاُ در قسمت پشت و بخشهای داخلی بدن حس میشود. این درد معمولاُ در زیر دندهها، سمت راست و یا چپ ستون فقرات دیده میشود و ممکن است به سمت شکم و یا کشالهی ران کشیده شود.
راهکارهای خانگی درمان درد کلیه
از جمله راهکارهای خانگی موثر در درمان درد کلیه، میتون به موارد زیر اشاره کرد:
- به میزان کافی آب بنوشید.
- از مصرف الکل و نوشیدنیهای حاوی کافئین خودداری کنید.
- از یک پد گرم در نواحی پشت، شکم و کمر استفاده کنید تا میزان درد کلیه کاهش یابد.
- تا زمان مراجعه به پزشک متخصص، از مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن جهت تسکین درد استفاده کنید.
نتیجه گیری
درد کلیه همواره به معنای ناراحتی و بیماری در کلیه نیست و معمولاُ با کمر درد اشتباه گرفته میشود. در اغلب موارد بیماران با مصرف مسکنهای بدون نسخه سعی در خود درمانی دارند. اما باید این نکته را بدانید که تاخیر در تشخیص و درمان درد کلیه ممکن است منجر به ایجاد مشکلات جدی و شدید شود. در صورتی که درد کلیه به صورت مداوم و یا شدید باشد لازم است هرچه سریعتر توسط پزشک متخصص تحت معاینه و بررسی قرار بگیرید.